Legado Coidado (Betanzos, Galicia) é un proxecto de creación contemporánea de Concomitentes, a versión española de Nouveaux Commanditaires, un programa impulsado en Francia hai máis de trinta anos polo artista François Hers. Para esta concomitancia, é dicir, cada un dos proxectos que se desenvolven en Concomitentes, o punto de partida xira arredor do legado dos irmáns García Naveira, veciños de Betanzos que emigran a Arxentina e que tras o seu regreso a finais do século XIX. comezan a promover actos filantrópicos como a creación do parque enciclopédico, a Casa do Pobo, o Lavadoiro, as Escolas, o Refuxio ou o Asilo. Abordar esta cuestión é un exercicio de compromiso histórico cunha realidade que afectou a milleiros de persoas. A través desta Concomitancia queremos homenaxear estes actos de xustiza social a través da filantropía, pensar no retorno, pero tamén problematizar como non fomos capaces de manter nun estado óptimo un patrimonio que fala dun nós, de aí o título da concomitancia “Legado Coidado”.
O patrimonio é un legado dos que nos precederon. Formamos parte deses múltiples legados que dalgún xeito nos constrúen e nos identifican, o patrimonio crea suxeito, tanto individual como colectivo. A sociedade busca a súa salvagarda; somos os custodios destes elementos, xa sexa a lingua, os bailes tradicionais, os inmobles, etc. Que un espazo público como o Parque Pasatempo estea pechado é froito dun descoido, pero tamén dunha ferida, dunha fisura; De aí que colectivos como a Asociación Amigos do Parque Pasatempo impulsen diversas accións co obxectivo de reverter esta situación para que o parque e o legado dos irmáns García Naveira recuperen ese resplandor.
Ademais da Asociación de Amigos do Parque do Pasatempo, tamén promoven esta concomitancia os Amigos do Casco Histórico de Betanzos e a Asociación Cultural Libre de Paderne Roxin Roxal. Ambos comparten a defensa do patrimonio, abordando este coidado a través de diferentes estratexias, baseadas nesta asunción de corresponsabilidade, de facer. Ante esta preocupación pola situación patrimonial, son moitos os mecanismos que se abordan, dende rutas, manifestacións, ata festas ou mercados de segunda man no casco histórico de Betanzos. Neste conxunto de accións escóndese unha vontade, hai un facer-no-parque, ou-na-zona-vella, pero tamén un facer-cos-outros e aí radica o poder de impulsar un proxecto participativo de creación. artístico contemporáneo.
En Concomitantes, cada concomitancia ten as súas especificidades e, no caso do proxecto en Betanzos, amplíanse os marcos de participación cidadá mediante unha adaptación das metodoloxías de Investigación-Acción Participativa. Se en ocasións se sinalou como estas metodoloxías pretenden democratizar o coñecemento, e se Nouveaux Commanditaires democratiza a arte como sinalou o seu fundador, é relevante combinar ambos mundos, co obxectivo de estender o encargo da obra de arte a todas as persoas. que estea interesado en participar.
As investigacións de accións participativas emanan dunha cuestión de interese común que anima á propia comunidade, co apoio de persoal técnico, a desenvolver unha investigación con contido práctico. Así que unha das primeiras tensións neste proxecto sería determinar se existía esa demanda compartida na comunidade. É moi probable que a comunidade non pensara inmediatamente en crear unha obra de arte, nunca se nos deu esa posibilidade. Pero hai unha vontade latente, que é ese facer a herdanza e é aí onde poderiamos comezar a problematizar esta negociación do desexo colectivo. Pero como facer que ese desexo colectivo xurda máis aló da propia demanda inicial?
Función: Mediación
Dispositivos: Investigación – Acción -Participativa
Temporalidade: 2018-…
Orzamento: 75,000€
Co apoio de: Concomitentes y la Fundación Daniel y Nina Carasso
Coa colaboración de: Asoc. Amigas del Parque del Pasatiempo, Asoc. Roxin Roxal, Asoc. Amigos do Casco Histórico de Betanzos e la Asoc. Gabinete de Imaxinación el Concello de Betanzos
Image by: Oscar Gorriz. Correpóndese á xornada de devolución e o Canto Coral Coreografado conducido por Marina Oural e Ugia Pedreira, da Oficina Galega de Outros Asuntos do Movemento